Nederland kampt met een woningtekort: ABF Research slaat alarm
Het ABF Research woningtekort rapport laat glashelder zien wat velen al voelen: het tekort aan woningen in Nederland is nijpend. Steeds meer mensen vinden geen betaalbare of passende woning, terwijl de druk op de woningmarkt blijft toenemen. Volgens het rapport uit 2024 loopt het woningtekort op tot ruim 390.000 woningen. Maar hoe wordt dit berekend, wat zijn de oorzaken, en welke oplossingen zijn er?
In dit artikel leggen we de belangrijkste inzichten uit het rapport van ABF Research uit, en kijken we wat dit betekent voor woningzoekenden, beleidsmakers en bouwers.
Wie is ABF Research?
Voordat we in de cijfers duiken, is het goed om te weten wie ABF Research is. ABF Research is een onafhankelijk onderzoeksbureau dat zich richt op sociaal-ruimtelijke vraagstukken, met een sterke focus op woningmarktanalyses. Hun rapporten worden vaak gebruikt door het ministerie van Binnenlandse Zaken, provincies, gemeenten en woningcorporaties.
De data van ABF Research zijn gebaseerd op uitgebreide woningbehoefteberekeningen, demografische trends en verhuisbewegingen. Hierdoor geven hun rapporten een realistisch en actueel beeld van de Nederlandse woningmarkt.
Woningtekort in 2024 volgens ABF Research
In het meest recente rapport van ABF Research (2024) komt naar voren dat Nederland een structureel woningtekort heeft van circa 390.000 woningen. Dit tekort wordt als volgt veroorzaakt:
-
Groeiende bevolking: door natuurlijke aanwas en migratie neemt het aantal huishoudens toe.
-
Kleinere huishoudens: meer alleenstaanden en ouderen zorgen voor een grotere vraag naar woningen.
-
Achterblijvende woningbouw: de bouwproductie loopt al jaren achter op de behoefte.
-
Beperkte doorstroming: mensen blijven langer in hun woning, mede door stijgende huizenprijzen en gebrek aan alternatieven.
Regionale verschillen in woningtekort
Het woningtekort is niet overal in Nederland even groot. ABF Research wijst op sterke regionale verschillen:
-
In de Randstad (Amsterdam, Utrecht, Rotterdam, Den Haag) is het tekort het grootst.
-
Ook in groeiende steden zoals Eindhoven, Groningen en Nijmegen is de druk hoog.
-
In sommige krimpregio’s is het tekort beperkt, maar daar speelt vaak leegstand en vergrijzing een grotere rol.
Deze verschillen vragen om regionaal maatwerkbeleid, waarbij niet alleen wordt gekeken naar bouwen, maar ook naar leefbaarheid, infrastructuur en voorzieningen.
Hoe berekent ABF Research het woningtekort?
Het woningtekort wordt berekend op basis van de verhouding tussen het aantal huishoudens en het aantal beschikbare woningen. De methodiek van ABF Research omvat:
-
Prognoses van bevolkingsgroei.
-
Ontwikkelingen in huishoudenssamenstelling.
-
Verloop van de woningvoorraad.
-
Plannen en realisatie van nieuwbouwprojecten.
Volgens hun modellen zou Nederland in 2030 minimaal 100.000 woningen per jaar moeten bouwen om het tekort in te lopen. Momenteel blijft de productie steken rond de 70.000 à 80.000 per jaar.
Gevolgen van het woningtekort
Het aanhoudende tekort aan woningen heeft verstrekkende gevolgen:
1. Stijgende huizenprijzen
Door het tekort stijgen zowel koop- als huurprijzen. Starters en mensen met een middeninkomen worden het hardst geraakt.
2. Woononzekerheid
Meer mensen wonen tijdelijk, bij familie, of zelfs op straat. Woonzekerheid wordt een groeiend maatschappelijk probleem.
3. Beperkte mobiliteit
Mensen blijven langer in een ongeschikte woning zitten, wat doorstroming belemmert.
4. Druk op sociale huur
De wachtlijsten voor sociale huurwoningen groeien, met in sommige steden wachttijden van 8 tot 15 jaar.
Oplossingen volgens ABF Research en experts
Om het woningtekort structureel aan te pakken, stelt ABF Research een aantal oplossingsrichtingen voor:
1. Versnellen van woningbouwprocedures
Snellere vergunningverlening en minder bureaucratie zijn essentieel om projecten van de grond te krijgen.
2. Meer regie door de Rijksoverheid
ABF pleit voor centrale sturing in plaats van versnipperd lokaal beleid.
3. Bouwen in én buiten steden
Binnenstedelijk bouwen moet gecombineerd worden met nieuwe uitbreidingswijken, mits duurzaam ontwikkeld.
4. Betaalbaar bouwen
Meer focus op sociale huur en betaalbare koopwoningen is noodzakelijk om lagere en middeninkomens te bedienen.
5. Innovatieve woonvormen
Tiny houses, flexwoningen, en co-housing kunnen tijdelijk soelaas bieden, mits goed gereguleerd.
Wat kun jij als woningzoekende doen?
Hoewel het woningtekort geen snel op te lossen probleem is, kun je als woningzoekende toch enkele stappen zetten:
-
Schrijf je vroegtijdig in bij woningcorporaties.
-
Kijk breder dan je eerste keusregio.
-
Informeer naar flexwoningen of tijdelijke huurconstructies.
-
Volg het woningaanbod actief via meerdere platforms.
En bovenal: blijf politiek en maatschappelijk betrokken. Hoe meer aandacht het onderwerp krijgt, hoe groter de kans op verandering.
Kritiek op de cijfers van ABF Research
Hoewel de cijfers van ABF Research veel gebruikt worden, is er ook kritiek:
-
Sommige experts vinden de prognoses te conservatief of juist te alarmerend.
-
Regionale bouwplannen zijn soms niet meegenomen in de meest recente data.
-
De dynamiek van migratie (zoals arbeidsmigratie of vluchtelingen) is lastig te voorspellen.
Toch geldt ABF als de meest gezaghebbende bron op het gebied van woningtekorten in Nederland.
Woningtekort is structureel en vraagt om krachtige keuzes
Het ABF Research woningtekort rapport legt de vinger op de zere plek: Nederland komt al jaren woningen tekort en zonder structurele keuzes zal dit probleem verder escaleren. Bouwproductie moet omhoog, regels moeten eenvoudiger, en de overheid moet sturen op kwaliteit én betaalbaarheid.
Voor woningzoekenden is het een lastige markt, maar met kennis, voorbereiding en creativiteit zijn er nog steeds mogelijkheden. Voor beleidsmakers ligt er een duidelijke opdracht: bouwen, versnellen en vernieuwen.
Wil je weten hoeveel woningen er in jouw regio tekort zijn? Bekijk dan de regionale dashboards van ABF Research of neem contact op met je gemeente voor lokaal beleid.
