Woningnood Aa en Hunze: woningtekort zet druk op de dorpen en leefbaarheid

De woningnood in Aa en Hunze is een groeiend probleem dat de kleine kernen in deze Drentse gemeente steeds harder raakt. Waar dorpen als Gieten, Annen, Rolde en Eext lange tijd relatief betaalbaar waren, is het woningtekort in Aa en Hunze nu voelbaar voor vrijwel elke woningzoekende. De druk op de markt groeit, het aanbod blijft achter en nieuwe woonruimte blijkt lastig te realiseren.

In deze blog analyseren we de oorzaken van de woningnood, de gevolgen voor inwoners van Aa en Hunze, welke oplossingen de gemeente nastreeft en hoe je als woningzoekende toch je kansen kunt vergroten.

Hoe groot is het woningtekort in Aa en Hunze?

Aa en Hunze telt in 2025 zo’n 26.500 inwoners, verspreid over tientallen dorpen en buurtschappen. De gemeente ligt midden in het Nationaal Park Drentsche Aa en staat bekend om haar natuur, rust en authentieke dorpskernen. Juist die kwaliteiten maken de regio steeds aantrekkelijker voor nieuwe bewoners.

Toch is het woningaanbod beperkt. Het woningtekort in Aa en Hunze wordt in 2025 geschat op circa 400 tot 600 woningen. De wachttijd voor sociale huur bedraagt 5 tot 7 jaar, terwijl koopwoningen gemiddeld al meer dan €370.000 kosten. Betaalbare huur en koop voor jongeren en starters zijn nauwelijks te vinden.

Oorzaken van de woningnood in Aa en Hunze

De woningnood in Aa en Hunze kent verschillende oorzaken. Deze zijn deels landelijk van aard, maar in deze plattelandsgemeente spelen ook unieke factoren mee.

1. Toenemende populariteit

De coronapandemie, thuiswerken en de zoektocht naar rust hebben geleid tot een trek uit de Randstad naar het noorden. Veel stedelingen kopen woningen in Aa en Hunze als tweede woning of permanente verhuisbestemming.

2. Beperkt nieuwbouwtempo

De gemeente bouwt gemiddeld zo’n 50 tot 70 woningen per jaar. Dit tempo ligt veel te laag om aan de vraag te voldoen. Dorpsuitbreidingen stuiten op weerstand of natuurbeperkingen.

3. Strikte bestemmingsplannen

De bescherming van het Nationaal Park Drentsche Aa beperkt uitbreidingsmogelijkheden. Bovendien zijn procedures voor functieverandering (bijv. van boerderij naar woning) langdurig.

4. Vergrijzing en weinig doorstroom

Ouderen blijven vaak in te grote woningen wonen, omdat er onvoldoende geschikte seniorenwoningen zijn. Hierdoor stagneert de doorstroming van jonge gezinnen.

Gevolgen van het woningtekort Aa en Hunze

De woningnood in Aa en Hunze heeft impact op de sociale structuur, economische vitaliteit en leefbaarheid van de dorpen.

Jongeren trekken weg

Veel jongeren vinden geen betaalbare woning en vertrekken naar Assen, Groningen of Emmen. Dit leidt tot ontgroening van de dorpen.

Dorpsscholen en voorzieningen onder druk

Doordat jonge gezinnen wegblijven, dalen leerlingenaantallen. Basisscholen en dorpswinkels verliezen bestaansrecht, wat het sociale leven verarmt.

Krapte in zorg en welzijn

Zorgmedewerkers en onderwijzers vinden geen betaalbare huisvesting binnen de gemeente, waardoor vacatures moeilijk vervuld raken.

Toename van sociale ongelijkheid

Mensen met hogere inkomens kunnen zich een woning in Aa en Hunze veroorloven. Starters, alleenstaanden en minimumverdieners vallen buiten de boot.

Wat doet de gemeente Aa en Hunze tegen woningnood?

De gemeente Aa en Hunze onderkent het probleem en probeert via diverse maatregelen het woningtekort terug te dringen, zonder de ruimtelijke kwaliteit en het karakter van de regio aan te tasten.

1. Dorpsgerichte woningbouw

De gemeente stimuleert woningbouwprojecten die aansluiten bij de schaal van het dorp. Vooral in Annen, Gieten, Rolde en Gasselternijveen worden nieuwe locaties ontwikkeld.

2. Woonagenda met maatwerk per kern

In de Woonvisie 2021–2025 is afgesproken dat elke dorpskern een eigen woningbouwopgave krijgt. Daarbij wordt rekening gehouden met bevolkingskrimp, vergrijzing en lokale behoefte.

3. Transformatie van leegstaande panden

Boerderijen, scholen en winkels krijgen vaker een woonbestemming. De gemeente versoepelt regelgeving om herbestemming te versnellen.

4. Stimuleren van kleine en betaalbare woningen

Bij nieuwe projecten ligt de nadruk op woningen voor starters, senioren en middeninkomens. Ook wordt kleinschalige zelfbouw gestimuleerd.

Nieuwe woonvormen als oplossing

Omdat traditionele bouwprojecten in Aa en Hunze soms lastig zijn te realiseren, ontstaan alternatieve woonvormen:

• Tiny houses op tijdelijke locaties aan dorpsranden

• Collectieve erven, waar meerdere huishoudens samen wonen op één erf

• Wooncoöperaties in voormalige schoolgebouwen

• Zorg- of kangoeroewoningen voor ouderen en mantelzorgers

Deze oplossingen bieden flexibiliteit en versterken de dorpsgemeenschap.

Wat kun jij doen als woningzoekende in Aa en Hunze?

Ondanks het beperkte aanbod kun je met een slimme aanpak jouw kansen vergroten:

• Schrijf je in bij Thuiskompas.nl, het regionale platform voor sociale huur

• Gebruik alternatieve websites zoals woning-unie.eu

• Zoek gericht in meerdere dorpen tegelijk

• Overweeg zelfbouw via kavels die de gemeente beschikbaar stelt

• Blijf op de hoogte van gemeentelijke plannen via aaenhunze.nl

Wat doet het Rijk voor plattelandsgemeenten zoals Aa en Hunze?

Aa en Hunze profiteert van een aantal landelijke maatregelen, maar pleit voor meer maatwerk voor landelijke regio’s:

• Woningbouwimpuls voor kleinschalige projecten

• Versoepeling regels voor flexwoningen

• Woondeals Noord-Nederland

• Mogelijkheden voor functieverandering agrarisch vastgoed

De gemeente roept Den Haag op om ook kleine gemeenten financieel en planologisch meer ruimte te geven.

Wat als de woningnood aanhoudt?

Als het woningtekort in Aa en Hunze niet tijdig wordt aangepakt, dreigt:

• Verdwijnen van jongeren uit de regio

• Sluiting van scholen en voorzieningen

• Versterkte vergrijzing en sociaal isolement

• Beperkte economische groei en innovatie

De toekomst van Aa en Hunze hangt nauw samen met voldoende betaalbare en passende woningen voor alle inwoners.

Cijfers woningmarkt Aa en Hunze (2025)

Samen bouwen aan een leefbaar Aa en Hunze

De woningnood in Aa en Hunze vraagt om durf, samenwerking en maatwerk. Gemeente, inwoners, corporaties en ondernemers moeten samen zorgen voor oplossingen die passen bij de schaal en identiteit van de dorpen.

Wonen is meer dan een dak boven je hoofd – het is verbondenheid, toekomstperspectief en gemeenschapszin. Laten we samen zorgen dat er in Aa en Hunze ruimte blijft voor iedereen.